Radiostacja N1


Radiostacja N1S na samochodzie radiowym Polski Fiat 618

Radiostacja nadawczo-odbiorcza służąca do utrzymywania łączności pomiędzy dowództwem dywizji (brygady) a dowództwami pułków oraz współpracującymi jednostkami lotniczymi, broni pancernej itp.
Wstępne warunki techniczne dla radiostacji N1 opracowano w latach 1936-1937. Zaprojektowanie i produkcję aparatury radiostacji powierzono PZTiR (otrzymała oznaczenie fabryczne AQ1). W latach 1937-1938 została wykonana i przebadana licząca 105 egz. seria informacyjna. W lipcu 1939 r. przekazano wojsku 65 egz. z zakontraktowanej przez Ministerstwo Spraw Wojskowych pierwszej partii 500 egz. finalnej wersji noszącej oznaczenie N1 wz. 39. Istniały dwie podstawowe wersje produkcyjne: N1/T - taczankowa, N1/S - samochodowa.

Wóz radiowy wz.39 N1/T

Wóz radiowy wz.39 N1/T

Wóz radiowy wz.39 N1/T

Samochody radiowe Polski Fiat 618 - dar piekarzy

N1 umożliwiała łączność telegraficzną emisją CW na dystansie 20-50 km oraz telefoniczną emisją AM na dystansie 15-30 km na postoju i w ruchu (tylko nasłuch). Zakres pracy tak nadajnika, jak i odbiornika mieścił się w przedziale 2250-6750 kHz i był podzielony na dwa podzakresy. Obsługę wersji taczankowej stanowiło 4 radiotelegrafistów i 1 woźnica, wersji samochodowej 3 radiotelegrafistów i 1 kierowca. W razie potrzeby stacja mogła być przenoszona przez pięciu ludzi. Standardowy zestaw składał się z nadajnika i dwóch odbiorników - głównego i dodatkowego. Nadajnik wraz z odbiornikiem głównym mieścił się w jednej drewnianej skrzynce o wymiarach 58 x 40 x 24 cm. W charakterze odbiornika dodatkowego wykorzystywano odbiornik typu N2. W skład wyposażenia wchodziło urządzenie manipulacyjne z mikrotelefonem pozwalające obsługiwać stację z odległości 200 m.

Radiostacja N1T na wozie radiowym wz.39

Nadajnik radiostacji N1 posiadał generator wzbudzający na lampie PC05/15, wzmacniacz mocy na dwóch połączonych równolegle lampach PC05/15 i modulator na lampie DET9x. Moc wyjściowa na CW wynosiła 30 W. Odbiornik N1 był superheterodyną z ręczną i automatyczną regulacją wzmocnienia, zbudowaną na sześciu lampach w następującym układzie: wzmacniacz w.cz. (KF3), mieszacz z wewnętrzną heterodyną (KK2), I wzmacniacz p.cz. (KF3), II wzmacniacz p.cz. (KF3), detektor/wzmacniacz m.cz (KBC1), generator dudnieniowy (KF3). Czułość była równa co najmniej 7 µV (ton 400 Hz, głębokość modulacji 30 %, napięcie na słuchawkach 0,12 V). Podstawowe źródło zasilania nadajnika stanowiła prądnica z napędem nożnym. Nadajnik stacji samochodowej mógł być zasilany z baterii akumulatorów poprzez przetwornicę wirnikową. Urządzenia odbiorcze posiadały zasilanie bateryjne. W czasie jazdy używano anteny prętowej 3,5-metrowej zainstalowanej w pojeździe na specjalnym przechylnym uchwycie. Na postoju korzystano z trzech rodzajów anten: anteny teleskopowej 9 m, anteny prętowej 6 m i “skośnego promienia” o długości 9 m. Ta ostatnia antena służyła głównie do łączności z samolotami.


Opracował Roman Buja