Komplet radiostacji RB-M
Ze zbiorów Wiktora Bień SP6HDE
W roku 1942 opracowano radiostację RB-M o zwiększonej mocy w stosunku do radiostacji RB. Zakres częstotliwości 1,5 - 6,MHz (dane wg. żródeł sowieckich, posiadane przez autora egzemplarze z 1946 i 1948 roku mają zakres 1,5 - 5MHz). Modernizacja polegała m.in. na zmianie układu nadajnika: dołożono 1 lampę SO257 jako wzmacniacz końcowy. Tak więc, w radiostacjach RB-M nadajnik pracuje na trzech lampach SO-257 (zam. 2Ż4) - generator, stopień końcowy, modulator Kolejną, późniejszą jej modernizacją była radiostacja r-rbm-1. Radiostacje te przystosowane są do pracy fonią (AM) i telegrafią w zakresie częstotliwości 1,5 MHz do 5 MHz (w dwóch podzakresach). Moc wyjściowa to 1 W. Antena to składany z odcinków pręta o długości 1,8 m zakończony "palemką" lub dipol drutowy 2*17 m, antena "promień skośny", ewentualnie 7 metrowy maszt. Zasięg pracy przy antenie prętowej - 10km/AM i 15km/CW w ciągu dnia. Przy antenie "skośny promień"- 25km/AM i 50km/CW. W nocy zasięgi zmniejszają się dwukrotnie. Maksymalny zasięg przy telegrafii do 250km. Radiostacja może pracować jako telefon podłączona do linii telefonicznej na odległość 2 km. Może też być sterowana z odległego punktu z podłączonego do niej linią telefoniczą telefonu polowego.
Komplet radiostacji r-rbm-1
Ze zbiorów autora
Radiostacja RB-M od r-rbm-1 różni się: brakiem kalibratora kwarcowego 500kHz
(używano odrębnego kalibratora KK-2), innym rozmieszczeniem elementów na
płycie czołowej (gniazdo zasilania, gniazdo mikrotelefonu, zaciski "lini"
i "ziemi" itp), brakiem elementów ceramicznych (kalitowych) - "oszczędnościowa"
produkcja wojenna (dot.np. izolatora antenowego,podstawek lampowych,
karkasów cewek, izolatorów w trójsekcyjnych kondensatorach o zmiennej pojemności),
inną, uproszczoną osłoną lampki wskażnikowej dopasowania anteny,
inną technologią tłoczenia obudowy,
mikrotelefonem wz.1943 z dodatkową blokadą przycisku "nadawanie".
Skrzynka zasilacza radiostacji RB-M od skrzynki zasilacza radiostacji r-rbm-1
różni się: dodatkową żarówką-bezpiecznikiem, w obwodzie zasilania anodowego
odbiornika 2,5V 0,06mA, brakiem wyłącznika wibratora (wibrator do r-rbm-1
pojawił się w 1948r.), brakiem gniazda 2,5V do podłączenia lampki oświetleniowej.
Płyta czołowa radiostacji r-rbm-1
Radiostacja wymaga zasialnia trzema napięciami: do żarzenia lamp używano akumulatora o napięciu 2,5 V, zasilanie anodowe odbiornika pochodziło z baterii suchej 80 V a nadajnika 200 V. Możliwe też jest zasilanie z przetwornicy wibratorowej i dwóch akumulatorów 2,5 V. Przetwornica mieści się w skrzynce akumulatorowej w miejscu przeznaczonym na baterie suche. Pobór prądu żarzenia to 450 mA, anodowygo przy odbirze 10 mA a przy nadawaniu 30 mA. Konstrukcja radiostacji oparta jest na dwóch typach lamp: odbiornik, superheterodyna 6 lampowa, pcz.= 460 kHz (2K2M-wzm.w.cz., SO-241 (SB-242) - mieszacz, 2K2M-2 szt. wzm. p.cz., 2K2M-detektor + BFO, 2K2M-wzm. m.cz.), w nadajniku pracuje lampa 2KM2 i 2 sztuki SO257. Model r-rbm-5 powstał przez zmianę układu wzmacniacza końcowego nadajnika (wymiana lampy SO257 na lampę typu 2P9M, moc w ant. ok. 5W ) Radiostacja posiada osobne pokrętła do strojenia nadajnika i odbiornika. Możliwe jest jedynie tzw. skalowanie czyli ustawienie częstotliwości pracy nadajnika według fali odbiornika lub odwrotnie. Cała radiostacja z wyposażeniem mieści się w dwóch skrzynkach. Jedna z nich to sama radiostacja, pod pokrywą której zamocowana jest antena prętowa. W drugiej skrzynce mieszczą sie baterie, pojemnik na zapasowe lampy i okablowanie.
Wnętrze skrzynki bateryjnej r-rbm-1, w środku pudełko na zapasowe lampy
Wnętrze radiostacji r-rbm-1
Sposoby przenoszenia radiostacji RBM
Schemat radiostacji RB-M
Schemat radiostacji r-rbm-1
Opracowanie: Wiktor Bień SP6HDE, Piotr Krzysztofik SQ7HGP
Źródło: "Instrukcja służby łączności cz.1 - słuzba radiowa" Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951